Για το σχολικό έτος 2014 -2015, το πρόγραμμα της περιβαλλοντικής ομάδας έχει τίτλο "ερχόμαστε από τη θάλασσα"
για περισσότερα πατήστε erhomasteapotithalassa.blogspot.com

Η Πάρνηθα με εικόνες!

Απρίλιος 2014

η Πάρνηθα με εικόνες...

... έχουν περάσει 7 χρόνια από την καταστροφική πυρκαγιά και όπως φαίνεται ... κρανίου τόπος!

... λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα...

... πήγα να διερευνήσω την κατάσταση και να προετοιμάσω το έδαφος για τον Μάη, και αυτό το νεαρό αρσενικό ... με περίμενε!

... τα θηλυκά αντίθετα, δεν εμπιστεύονται εύκολα τους ανθρώπους! ευτυχώς!!

Κεφαλληνιακή ελάτη και όχι μόνο...! η άνοιξη έρχεται στην Πάρνηθα ...

 

Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας

Ο Στέφανος μιλάει για την Πάρνηθα

Η Πάρνηθα βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της Αττικής, ή 36 χλμ. οδικώς από την Αθήνα και καταλαμβάνει έκταση 300.000 στρεμμάτων, στην οποία περιλαμβάνονται δεκάδες κορυφές, χαράδρες, ρεματιές και οροπέδια. Δασικώς υπάγεται στα Δασαρχεία Πάρνηθας και Καπανδριτίου και στη Δ/νση Δασών Ανατολικής Αττικής.
     Η Πάρνηθα έχει ενταχθεί στο Δίκτυο NATURA 2000, αποτελεί σημαντική περιοχή για τα πουλιά (SPA) και έχει ανακηρυχθεί τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Το 1961 ο μεγαλύτερος όγκος του βουνού, έκτασης 180.000 ανακηρύχτηκε Εθνικός Δρυμός (ιδρυτικό διάταγμα ΒΔ 644/1961). Για τη διαχείρισή του ιδρύθηκε το 2002 ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας. 
Ποικιλομορφία Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της Πάρνηθας είναι η μεγάλη ποικιλομορφία της. Από ανατολή σε δύση απλώνονται μακριές κορυφογραμμές που σχηματίζουν 16 κορυφές με υψόμετρο άνω των 1.000 μ, ενώ η υψηλότερη κορυφή είναι η Καραβόλα (1.413 μ).
Η Πάρνηθα αποτελείται από ιζηματογενή πετρώματα με κυριότερα τους σχιστόλιθους, τον ασβεστόλιθο και το φλύσχη. Η διάταξη των πετρωμάτων στην Πάρνηθα ευνοεί τη δημιουργία πολλών πηγών. Στα σημεία όπου συναντώνται ο ασβεστόλιθος (αφήνει το νερό να περνά από μέσα του) με τον σχιστόλιθο (δεν επιτρέπει στο νερό να περάσει), το νερό βγαίνει στην επιφάνεια με τη μορφή πηγής. Ποταμοί με συνεχή ροή δεν υπάρχουν στο βουνό, αλλά υπάρχουν πολλά εποχιακά ρέματα.
Χλωρίδα – Βλάστηση Η χλωρίδα της Πάρνηθας είναι μια από τις πιο πλούσιες της Ευρώπης αναφορικά με την έκταση που καταλαμβάνει. Στην Πάρνηθα συναντώνται περισσότερα από 1.100 είδη φυτών, από τα οποία τα 92 είναι ελληνικά ενδημικά (απαντώνται μόνο στον ελλαδικό χώρο), ενώ 3 από αυτά είναι ενδημικά της Πάρνηθας και απαντώνται μόνο στην Πάρνηθα και πουθενά αλλού στον κόσμο. 
     Η βλάστηση στην Πάρνηθα είναι αποτέλεσμα συνεπίδρασης πολλών παραγόντων και κυρίως της χλωρίδας, του κλίματος, της γεωμορφολογία, της γεωλογικής σύστασης, του εδάφους, αλλά και της ανθρώπινης επίδρασης. Στην Πάρνηθα διακρίνονται τρεις κύριες ζώνες βλάστησης, η ζώνη των αειφύλλων- πλατυφύλλων που εκτείνεται σε υψόμετρο 300-800 μ., η ζώνη της κεφαλληνιακής ελάτης που εκτείνεται σε υψόμετρο 800-1.400 μ. και η υπαλπική ζώνη, η οποία συναντάται στις υψηλές κορυφές του βουνού. Στις κοίτες των ρεμάτων επικρατεί η βλάστηση από πλατάνια, ιτιές, λεύκες, φράξους κλπ ενώ σε κάποιες περιοχές του βουνού υπάρχουν συστάδες από φυλλοβόλες δρύες. 
Πανίδα

Πολλά από τα ζώα που ζουν στην Πάρνηθα προστατεύονται από την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία. Στην Πάρνηθα απαντώνται αμφίβια, χελώνες, σαύρες και φιδιών. Σημαντική είναι και η ορνιθοπανίδα της περιοχής. Ανάμεσα στα θηλαστικά που ζουν στην Πάρνηθα, το κόκκινο ελάφι και ο κρητικός αίγαγρος παρουσιάζουν τους σημαντικότερους πληθυσμούς. Το κόκκινο ελάφι είναι ο πρωταγωνιστής της πανίδας στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας και έχουν μείνει μόλις δύο μεγάλοι πληθυσμοί του είδους αυτού στην χώρα μας, ένας στη Ροδόπη και ένας στην Πάρνηθα,


Η πυρκαγιά του 2007
Η πυρκαγιά της 28/6/2007 έκαψε στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας 10.500 στρέμματα δάσους χαλεπίου πεύκης, 21.800 στρέμματα δάσους κεφαλληνιακής ελάτης και 3.976,2 στρέμματα δάσους αείφυλλων πλατύφυλλων. Κάηκαν επίσης 79,86 στρέμματα αγροτικών εκτάσεων. Καταστράφηκαν ολοσχερώς οι εγκαταστάσεις του εκτροφείου ελαφιών στη θέση Παλιοχώρι – Βιλιάνι, το δασικό φυτώριο στη θέση Αγ. Τριάδα, το υπό κατασκευήν κέντρο ενημέρωσης επισκεπτών στην Αγ. Τριάδα, το δασοφυλάκιο της Αγ. Τριάδας και 3 χώροι δασικής αναψυχής.

Η πρωτοφανής αυτή καταστροφή επίσπευσε την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας (ΦΕΚ 336/24-07-2007), σύμφωνα με το οποίο καθορίστηκαν 16 ζώνες προστασίας μεταξύ των οποίων: η ζώνη Α1 (απόλυτης προστασίας), εντός της οποίας επιτρέπεται μόνο η διεξαγωγή επιστημονικών ερευνών και η επίσκεψη ειδικών επιστημόνων και του προσωπικού φύλαξης του Δρυμού, και η ζώνη Α2, επίσης απολύτου προστασίας, στην οποία όμως επιτρέπονται επιπλέον η υπαίθρια αναψυχή, η περιβαλλοντική εκπαίδευση και η διημέρευση του κοινού. 

Εθνικός Δρυμός Ολύμπου

Η Βίβιαν Α. παρουσιάζει

Ο Όλυμπος είναι το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας γνωστό παγκοσμίως κυρίως για το μυθολογικό του πλαίσιο, καθώς στην κορυφή του (Μύτικας-2.918 μ.) κατοικούσαν οι Δώδεκα «Ολύμπιοι» Θεοί σύμφωνα με τη θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων. Είναι επίσης το δεύτερο σε ύψος βουνό στα Βαλκάνια, αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή της Ευρώπης από τις Άλπεις έως τον Καύκασο. Ο συμπαγής ορεινός του όγκος δεσπόζει επιβλητικός στα όρια Μακεδονίας και Θεσσαλίας, με μια σειρά από ψηλές κορυφές που αυλακώνουν βαθιές χαράδρες, γύρω από τις οποίες εκτείνεται μια περιοχή ιδιαίτερης βιοποικιλότητας. Για την προστασία της μοναδικής αυτής κληρονομιάς, ανακηρύχθηκε ήδη από το 1938 ως ο πρώτος Εθνικός Δρυμός της Ελλάδας. 

Οριοθέτηση

Ο Όλυμπος, το υψηλότερο βουνό της Ελλάδας βρίσκεται στα νοτιοδυτικά όρια της Μακεδονίας με τη Θεσσαλία, ορίζοντας τα σύνορα των νομών Πιερίας και Λάρισας (συντεταγμένες 40°05'Β 22°21'Α). Η επίδραση της βροχής και του ανέμου σε συνδυασμό με τις συχνά βίαιες δυνάμεις της φύσης σμίλευσαν τη σημερινή μορφή του Ολύμπου που υψώνεται περήφανα σαν γιγάντιος πύργος σχεδόν στα 3.000m, χωρίς κανένα γύρω βουνό να αμφισβητεί την κυριαρχία του. Βρίσκεται μόλις 18 km από την παραλία του Λιτόχωρου και έτσι αρκετοί τολμηροί κατορθώνουν να συνδυάσουν αυθημερόν τις χιονισμένες κορυφές με ένα μπάνιο στις Ολυμπιακές ακτές.

Χλωρίδα

Η έρευνα των φυτών του Ολύμπου άρχισε πριν 150 χρόνια. Σύμφωνα με τις μελέτες τους, ο Εθνικός Δρυμός χαρακτηρίζεται από τις πλουσιότερες σε χλωρίδα περιοχές της Ελλάδας, με περίπου 1.700 είδη και υποείδη, που αντιστοιχούν περίπου στο 25% της ελληνικής χλωρίδας. Από αυτά, τα 187 χαρακτηρίζονται ως σημαντικά, 56 είναι ενδημικά ελληνικά εκ των οποίων 23 τοπικά ενδημικά, δηλ. βρίσκονται μόνο στον Όλυμπο και 16 είναι σπάνια στην Ελλάδα ή και εμφανίζουν τα ακραία όρια εξάπλωσής τους στη Βόρεια Ελλάδα. Τα περισσότερα από αυτά που βρίσκονται σε χαμηλό υψόμετρο είναι τα συνηθισμένα μεσογειακά και κεντροευρωπαϊκά είδη. Το είδος Jankaea heldreichii, φυτικό λείψανο από την εποχή των παγετώνων, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους επιστήμονες.

Βλάστηση έξω από το Α' Καταφύγιο Ολύμπου

Η έντονη ποικιλότητα του ανάγλυφου, ο διαφορετικός προσανατολισμός των πλαγιών και η θέση τους σε σχέση με την Θάλασσα επηρεάζουν κατά τόπους το κλίμα του Ολύμπου με αποτέλεσμα να επικρατούν τοπικές συνθήκες μικροκλίματος που σε συνδυασμό με το γεωλογικό υπόβαθρο και το έδαφος, ευνοούν την ανάπτυξη ιδιαιτέρων τύπων βλάστησης και χαρακτηριστικών βιοτόπων αντίστοιχα.

Η βλάστηση του Ολύμπου και ιδιαίτερα η κατατομή της, παρουσιάζει πολλές ιδιαιτερότητες. Γενικά, η βορειοανατολική πλευρά του Ολύμπου είναι πυκνά δασωμένη, αφού δέχεται και τις περισσότερες βροχές, ενώ η νοτιοδυτική έχει σημαντικά αραιότερη βλάστηση. Επίσης, ενώ στις γειτονικές οροσειρές των Πιερίων, του Κάτω Ολύμπου και της Όσσας υπάρχει μια σαφής διαδοχή των ζωνών βλάστησης, ακολουθώντας το υψόμετρο, στον Όλυμπο παρατηρείται αναρχία στη διαδοχή των ζωνών βλάστησης. Το γεγονός αυτό οφείλεται στη μεγάλη ποικιλία μικροκλιμάτων που δημιουργεί το ανάγλυφο της περιοχής.

Πανίδα

Η πανίδα του Ολύμπου, που δεν έχει μελετηθεί συστηματικά μέχρι σήμερα, περιλαμβάνει σημαντική ποικιλία και χαρακτηρίζεται από την παρουσία σημαντικών, σπάνιων και απειλούμενων ειδών. Τα μεγάλα θηλαστικά, που ζούσαν παλαιότερα στην περιοχή, όπως το ελάφι, έχουν πλέον εξαφανιστεί από τον Όλυμπο. Στην αρχαιότητα υπήρχαν λιοντάρια (Παυσανίας) ενώ τουλάχιστον μέχρι τον 16ο αιώνα υπήρχαν αρκούδες (Βίος Αγίου Διονυσίου του Νεωτέρου).

Έχουν καταγραφεί 32 είδη θηλαστικών, στα οποία περιλαμβάνονται το αγριοκάτσικο (Rυρicapra rupicapra), το ζαρκάδι (Capreolus capreolus), το αγριογούρουνο (Sus scrofa), η αγριόγατα (Felis sylvestris), το κουνάβι (Martes foina), η αλεπού (Vulpes vulpes), ο σκίουρος (Sciurus vulgaris) κ.ά. Έχουν εντοπιστεί επίσης 108 είδη πτηνών (όπως τσιχλογέρακο, Μαυρόγυπας, Πετροπέρδικα, Λευκοπελαργός, Αγριοπερίστερο, Κοκκινολαίμης, Χρυσογέρακας, Πετρίτης, Δενδρογέρακο, Χρυσαετός, Φιδαετός, Σταυραετός, Τσαλαπετεινός) πολλά από τα οποία, ιδιαίτερα τα αρπακτικά, είναι σπάνια και προστατεύονται αυστηρά από διεθνείς συμβάσεις.

Υπάρχουν ακόμα τα συνηθισμένα ερπετά του ελληνικού χώρου (22 είδη όπως φίδια, χελώνες, σαύρες κ.λπ.) και ορισμένα αμφίβια (8 είδη) στα ρέματα και τις εποχιακές λίμνες, καθώς και μια μεγάλη ποικιλία εντόμων, κυρίως πεταλούδες, για τις οποίες ο Όλυμπος φημίζεται.

 

Κανονισμός Εθνικού Δρυμού Ολύμπου

Ο Δρυμός προστατεύεται με ειδική νομοθεσία. Για τους παραβάτες εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ν.Δ. 86/1969, του Ν.Δ. 996/1971 του νόμου 177/1975 και του νόμου 998/1979. Βάσει του «Ειδικού Κανονισμού», η είσοδος στον Δρυμό επιτρέπεται μόνο από τους υπάρχοντες δρόμους και η κυκλοφορία επιτρέπεται από την ανατολή μέχρι την δύση του ηλίου μόνο στα διαμορφωμένα μονοπάτια. Ο επισκέπτης πρέπει επίσης να ξέρει ότι δεν επιτρέπονται τα παρακάτω:

• Η είσοδος σε παιδιά κάτω των 14 χρονών χωρίς συνοδό.
• Η στάθμευση σε χώρους άλλους εκτός από τους ειδικούς χώρους στάθμευσης.
• Η κοπή δέντρων, η μεταφορά φυτοχώματος, το ξερίζωμα και η συλλογή θάμνων, φυτών, σπόρων.
• Το κυνήγι κάθε ζώου με οποιοδήποτε μέσο σε όλη την διάρκεια του χρόνου.
• Η καταστροφή και η συλλογή φωλιών, αυγών ή νεοσσών και γενικά η ενόχληση και καταστροφή ειδών της πανίδας.
• Η πρόκληση ζημιών σε γεωλογικούς σχηματισμούς.
• Η ελεύθερη κυκλοφορία οποιονδήποτε ζώων που συνοδεύουν επισκέπτες.